Uzm. Dr. OSMAN GÜLSEVER Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
İlgili yazılar
Menenjit Hastalığı
Beyin etrafında bulunan beyin zarının iltihabıdır. Ölüm riski ve sakat bırakma riski çok yüksek olan bir hastalıktır.
Menenjit çok farlı bakteriler, virüsler mantarlar tarafından meydana gelir. Sağlık bakanlığı 2007-2008 yıllarında en sık menenjit etkeni olan Pnömokok ve H. İnfluenza bakterilerine karşı aşıyı rutin aşı takvimine alması ile birlikte bu hastalık sıklığı azaldı. Bununla birlikte farklı virüs ve bakterilerin neden olduğu menenjit vakaları hala önemini korumaya devam etmektedir.
Hastalık Bulguları
Menenjit ve Ensefalit hastalığı çocuklarda şu belirtilere neden olur:
- Ateşli havale,
- Bilinç kaybı,
- Şiddetli baş ağrısı ile birlikte ya da tek başına fışkırır tarzda kusma.
- Bazen de sadece doktorunuzun anlayacağı fizik muayene bulguları menenjit- ensefalit hastalıklarından şüphelenmemize neden olur.
Menenjit Tanısı ve Tedavisi
Hastalığının kesin tanısı sadece Lomber Ponksiyon ile yapılabilmektedir. Lomber Ponksiyon ile alınan BOS materyali bazı tanısal işlemlerden sonra hastalık tanısı konusunda bize yardımcı olur.
Hastalığa sebep olan mikrop türüne bağlı olarak 7-14-21 gün gibi değişik sürelerde hastanede yatarak damardan tedavi vermek gerekir.
Gecikirsek Ne Olur
Bu hastalıkların erken teşhisi ve doğru tedavisi yapılsa bile hastada sekel kalma riski yüksektir. Erken teşhis ve tedavi çok ciddi önem arz eder.
Şu Anda Neden Risk Arttı
En sık menenjit etkenlerinden olan Pnömokok ve benzeri bazı bakterilere karşı aşılanma sonrası menenjit vakalarının azaldığını söylemiştik. Son dönemlerde artan aşı karşıtlığı, düzensiz göçlerin artması çocuklarımızın üzerindeki riskin artmasına neden olmuştur.
Meningokok
Günümüzde en önemli menenjit etkeni Meningokok bakterisi olarak görülmektedir. Sıklığı Türkiye için 2014 aşı çalıştayında yüz binde 3,98 olarak değerlendirilmiştir. Yıllık vaka sayısı 1500- ölüm sayısı 350 olarak raporlanmıştır. Türkiyedeki çalışmalar hastalığın özellikle 0-4 yaş arası risk oluşturduğunu göstermektedir.
Meningokok Neden Önemli
Meningokok bakterisinin özelliği çok hızlı ilerlemesi ve tanı koyana kadar çok hızlı ölüme ya da sakatlığa sebep olabilecek ağırlıkta kliniğe sebep olur. Hastalık vücudun değişik yerlerinde çıkan siyah renkli döküntüler ile kendini göstermektedir. Bu döküntüler doku nekrozunu göstermekte bazı çocuklarda uzuv ampütasyonlarına (kesilmesi) neden olabilmektedir.
Korunma (Meningokok- Menenjit Aşıları)
En güçlü korunma metodu aşıdır. Neisseria Meningitidis(Meningokok bakterisi), 12 serotipi vardır. İnsanlarda hastalık yapan en sık grupları ise A, B, C, W, X, and Y sero gruplarıdır. Bu en sık hastalık yapan gruplar için 2 grup aşı vardır:
1- MenACWY sero grupları için olan aşılar (Nimenrix ®, Menectra®, Menveo®, MenQuadfi®)
2- Men B sero grubu için aşılar (Bexsero®and Trumenba®)
Meningokok Menenjiti şüphesi olan bir hastada damardan antibiyotik tedavisi acildir. Hasta ile temas kurmuş her bireyin proflaktik antibiyotik kullanması gerekir.
Önerilen Aşı Şeması:
- Nimenrix
- 2-4 ve 12. aydan sonra ek doz
- 3-5 ve 12 . aydan sonra ek doz
- 6-12 ay arası tek doz ve 12 aydan sonra ek doz
- 12. aydan sonra tek doz
- Bexero
- 2-4-6(3. doz hekim isterse yaptırmayabilir) ve 12-15 ay arası ek doz ( Son dozdan en az 6 ay ara ile yapılması önerilir.)
- 3-5-(3. doz hekim isterse yaptırmayabilir) ve 12-15 ay arası ek doz ( Son dozdan en az 6 ay ara ile yapılması önerilir.)
- 6. aydan sonra yapılırsa 2 ay ara ile 2 doz = 6-8. ya da 7-9 gibi ve son dozdan en az 2 ay sonra 12 ay -24 arasında ek doz
- 12-24 arasında 2 ay ara ile 2 doz = 12-14 gibi ve ilk doz ile arasında 12-23 ay süre bırakılarak ek doz (2-3 yaş gibi)
- 2 yaşından sonra en az 1 ay ara ile 2 doz- Hekiminiz gerekli görürse ek doz
- Menectra
- 9- 23 ay arasına 3 ay ara ile 2 doz
- 2 yaş sonrası tek doz
- Menveo
- 2-6 ay arası 2 ay ara ile 3 doz (2-4-6 gibi) 12-16. aylar arası ek doz
- 7-23 ay arası 2 ay ara ile 2 doz (7-9 gibi) ilk dozdan en az 3 ay sonra ek doz olmalı
- 2 yaş sonrası tek doz
- MenQuadfi
- 1 yaş sonrası tek doz
